Widzenie ma największy wpływ na rozwój naszych dzieci. Zmysł wzroku odgrywa kluczową rolę w procesie uczenia się. Już w przedszkolu dziecko zaczyna kształtować nawyki związane z nabywaniem umiejętności pisania i czytania, dlatego każda niewykryta wada wzroku, zez lub niedowidzenie ma wpływ na naukę dziecka, jego szybkość rozwoju, pewność siebie i relację z innymi dziećmi.

Co powinien wi(e)dzieć przedszkolak?

W przedszkolu dziecko poznaje i nazywa figury geometryczne i kształty, powinno umieć posortować przedmioty według kształtu, wielkości i barwy, rozpoznać i nazwać podstawowe kolory. Przedszkolak powinien opisać widziany obrazek bardzo szczegółowo, wskazując na różne kształty, odcienie barw, nazywając nawet drobne detale. Widzenie obrazków przez dziecko powinno być dobre pod różnymi kątami patrzenia. Najczęściej już w tym wieku dziecko interesuje się literami i cyframi, potrafi je rozpoznać i takie same połączyć.

Spacerując z dzieckiem możemy rozmawiać i pytać dziecko o przedmioty, które znajdują się w oddali (budynki, samolot, rysunki na reklamach). Zawsze powinno nas zaniepokoić, gdy dziecko widzi zdecydowanie mniej niż my.

Podczas zabaw ruchowych rozwija się dynamika motoryczna. Dziecko z coraz większą sprawnością rzuca, kopie i łapie piłkę. Poprawia się trafność i dokładność w rzucaniu. Wzrasta poczucie orientacji przestrzennej. W sposób naturalny, podczas zabawy, dzieci rozwijają współpracę oko – ręka. Czynności, które sprawiały czterolatkowi problem, dla sześciolatka stają się automatyczne.

Najczęściej wszystkie wymienione umiejętności dziecko nabywa w dogodnym dla siebie czasie i przychodzą mu naturalnie. Zajęcia proponowane przez rodziców czy przedszkolanki stymulują jego rozwój i zazwyczaj nic nie stoi na przeszkodzie by dziecko uczyło się kolejnych rzeczy i czynności.

Co powinno nas zaniepokoić?

Niestety zdarza się, że coś w rozwoju dziecka zaczyna niepokoić. Pojawia się jakiś deficyt, bądź dziecko zaczyna unikać jakiegoś typu zabawy czy czynności. Być może staje się nadpobudliwe i agresywne lub zbyt zamknięte w sobie i płaczliwe.

Bardzo łatwo jest zidentyfikować problem ze wzrokiem, gdy dziecko po prostu mruży oczy, przymyka jedno z nich lub nienaturalnie zbliża się do przedmiotów. Gorzej, gdy objawy wady wzroku lub niedowidzenia są mniej specyficzne i nie wskazują bezpośrednio na problem z widzeniem.

Rodzice powinni obserwować dziecko, zwłaszcza w sytuacji, w której dziecko dłuższy czas nie potrafi zapamiętać i nazwać widzianych kształtów, figur lub barw, a szczegóły na obrazkach pomija podczas opowiadania lub rozmowy. Niepokojące jest gdy dziecko „nastawia” głowę lub ciało przy oglądaniu telewizji lub książki.

Mniej sugestywne objawy nieskorygowanej wady wzroku lub niedowidzenia to szuranie nogami, gapowatość, bądź problem z wchodzeniem po schodach. Unikanie kolorowania, rysowania i trudności w posługiwaniu się łyżką/widelcem również wskazują na problemy wzrokowe.

W momencie kiedy dziecko męczy się podczas pracy i zabawy z bliska, narzeka na ból głowy, trze oczy, bądź zasłania jedno z nich oraz zgłasza zamazywanie lub podwójne widzenie to jest konkretny powód by skonsultować się ze specjalistą.

Pozdrawiam,

Barbara Pakuła

właściciel w Centrum Dobrego Widzenia

bloger w „Jak widzieć lepiej?”