Metabolizm – dużo się o nim mówi, a mało kto wie, czym naprawdę jest. Otóż, metabolizm to nic innego, jak suma dwóch podstawowych procesów toczących się w organizmie – budowy (anabolizmu) i rozpadu (katabolizmu). To właśnie na nieprawidłową przemianę materii najczęściej zrzucamy wszystkie problemy dotyczące masy ciała. Niezwykle częstą wymówką jest: „Moja mama miała nadwagę, odziedziczyłam to po niej.” I faktycznie „złe geny” stanowią niewielki procent wśród czynników odpowiedzialnych za kształtowanie się metabolizmu. W większości możemy same, skutecznie modyfikować go poprzez zdrowy styl życia.
Jak poprawić metabolizm?
Odpowiednia szybkość metabolizmu stanowi doskonałą podstawę do rozpoczęcia skutecznej walki z dodatkowymi kilogramami. Dlatego należy wdrożyć w swoim stylu życia zmiany, które pozwolą zoptymalizować tempo przemiany materii. Najprostszym sposobem jest systematyczna aktywność fizyczna i wprowadzenie regularności spożywania posiłków o racjonalnej kaloryczności. Warto również w codziennym jadłospisie uwzględnić konkretne produkty (papryczki chili, imbir, cynamon czy kofeinę), które jeszcze bardziej podkręcą metabolizm i zadbać o nawodnienie.
Kiedy trzeba się zaniepokoić, że metabolizm nie działa prawidłowo?
Codzienny intensywny trening w kompilacji z niskokaloryczną dietą nie będą wpływały pozytywnie na tempo przemian metabolicznych. Co gorsza, jest to często praktykowany sposób na szybką redukcję masy ciała. Waga zacznie początkowo wskazywać mniej kilogramów, do czasu, gdy organizm zorientuje się, że nadeszły „gorsze dni” i trzeba przestawić się na tryb oszczędzający. Wtedy zaobserwujemy inne spadki – samopoczucia, siły i motywacji do działania. To ostatni moment na udanie się do dietetyka, który odpowiednimi działaniami uruchomi całą maszynę od nowa.
Jakie grożą Ci choroby, jeśli nie zadbasz odpowiednio o swój metabolizm?
Okresy beztroskiego objadania się przeplatane restrykcyjnymi dietami mogą doprowadzić do rozregulowania metabolizmu i nieprawidłowego funkcjonowania organizmu (zaburzone wydzielanie hormonów czy enzymów). Do najczęstszych chorób metabolicznych należy cukrzyca typu II, do której predysponuje otyłość i wahania poziomu cukru we krwi, dna moczanowa, spowodowana nadmiarem krążącego kwasu moczowego, a także hipercholesterolemia – podwyższony poziom cholesterolu.
Nutrigenomika sposobem na regulację metabolizmu?
Rosnące oczekiwania społeczeństwa wobec indywidualizacji diety, a także rozwój chorób dietozależnych stały się przyczyną podjęcia badań, określających związek pomiędzy bioaktywnymi składnikami pożywienia a ekspresją konkretnych genów. Nutrigenomika jest stosunkowo młodą dziedziną nauki, jednak bardzo dobrze rokującą. Na rynku dostępne są już testy genetyczne, które badają predyspozycje pacjenta do wystąpienia określonych chorób (zespołu metabolicznego, cukrzycy, otyłości), opisują reakcje organizmu na podejmowaną aktywność fizyczną, metabolizm makro- i mikroelementów, a nawet sugerują, jakich produktów pacjent powinien unikać. Zbiór takich informacji stanowi dla dietetyka ważny punkt odniesienia podczas tworzenia w pełni spersonalizowanego planu żywieniowego.
Pozdrawiam,
Sylwia Górzna