O czym myśli przedsiębiorca, który rozpoczyna prowadzić własną działalność gospodarczą? O czym myśli właściciel firmy po kilkunastu latach w biznesie? Można by długo wymieniać. Bardzo łatwo można za to powiedzieć o czym nie myśli – o wypadku, chorobie, sytuacji – która wyłączy go (czasem na dłuższy czas, a czasem na zawsze) z możliwości prowadzenia biznesu. I dobrze. Gdyby zaczął się martwić, pochłonęłoby to mnóstwo energii potrzebnej na rozwój firmy. Początkowy etap prowadzenia działalności gospodarczej, to czas podejmowania decyzji mających fundamentalne znaczenie – finansowych, marketingowych, dotyczących zespołu pracowniczego.
Kiedy jednak firma zacznie prosperować – około dwa lata po rozpoczęciu jej prowadzenia należy zacząć tworzyć plan sukcesji gospodarczej. Samemu planowi sukcesji poświęcę odrębne artykuły. Dziś chcę pokazać dlaczego zagadnienie to jest istotne dla każdego przedsiębiorcy.
Na gruncie prawa polskiego nie ma ustawowej definicji sukcesji gospodarczej. Co więcej – gdy przygotowywałam się do uruchomienia tego projektu, zadawałam wielu osobom pytanie – czym jest sukcesja gospodarcza? Pytałam prawników, księgowych, przedsiębiorców? Niestety mało kto potrafił udzielić odpowiedzi.
Myślę, że najprościej można definiować sukcesję gospodarczą jako sumę dwóch procesów. W ramach jednego z nich, przekazywany jest majątek przedsiębiorstwa, w ramach drugiego – władza (zarządzenie firmą). Czasem dodaje się jeszcze trzeci proces – przekazanie wiedzy.
Działania te zachodzą pomiędzy nestorem a sukcesorem; osobą, która przekazuje majątek firmy oraz zarządzenie przedsiębiorstwem, człowiekowi, który od tej pory będzie kierował danym podmiotem. Inaczej jest to zmiana pokoleniowa dotycząca władzy, wiedzy i własności w firmie.
Proces sukcesji gospodarczej dotyczy w większości firm rodzinnych. Określenie jakie przedsiębiorstwo można uznać za rodzinne nie jest łatwe, gdyż nie ma ustawowej definicji. W praktyce zaś może to być mała firma, jak i potężne przedsiębiorstwo kontrolowane przez rodzinę. Przykładem firmy rodzinnej do niedawna była firma cukiernicza A. Blikle czy jubilerska W. Kruk. Światowe marki pozostające w rękach rodzin to np. Mars – Jacqueline, John i Forrest Mars Jr. są właścicielami Marsa, największego producenta słodyczy na świecie.
Sukcesja gospodarcza jest procesem, do którego trzeba się przygotowywać. Nie można mówić o przekazaniu – skutecznym i dobrym przekazaniu firmy – bez odpowiedniego wychowania sukcesora. Nie można też skutecznie przekazać firmy bez opracowanego planu sukcesji. Meandry tego procesu będę opisywać sukcesywnie, a więc… Do zobaczenia!
Pozdrawiam,
Magdalena Wojdała
autorka bloga: Sukcesja Gospodarcza