Witamina D, zwana witaminą słońca, to witamina o niezwykłych właściwościach. Działą przeciwzapalnie, wzmacnia kości, podnosi odporność, chroni przed chorobami cywilizacyjnymi oraz wspomaga… odchudzanie. Niestety, zanim wiosna zagości u nas na dobre, do niedobory witaminy D modą dać się nam nieźle we znaki. Jak temu zapobiec?
Witamina D to witamina rozpuszczalna w tłuszczach, naturalnie występująca w roślinach oraz w organizmie człowieka i zwierząt. Syntetyzowana jest z 7-dehydrosterolu, z udziałem światła słonecznego do aktywnych biologicznie witaminy D2 (ergokalcyferol), a u ludzi i zwierząt do witaminy D3 (cholekalcyferol). Możemy jej także dostarczyć do organizmu, wraz z pożywieniem. Dzięki temu, że odkryto mechanizm powstawania tejże witaminy, zyskała ona miano „witaminy słońca”.
Witamina D i jej rola w organizmie
Witamina D zwiększa absorpcje wapnia i fosforu w komórach jelita, zapewnia właściwą mineralizację kości, zapobiegając krzywicy, osteomalacji i osteoporozie. Może też mieć swój udział w profilaktyce niektórych schorzeń: cukrzycy, astmy, alergii, reumatoidalnego zapalenia stawów, a nawet nowotworów. Zmniejsza ryzyko zawału mięśnia sercowego oraz udaru mózgu. Korzystnie wpływa na funkcjonowanie mięśni, układu nerwowego oraz wzmacnia układ immunologiczny, chroniąc organizm przed infekcjami, m.in. przeziębieniem i grypa. Witamina D może też być pomocna w złagodzeniu sezonowego zaburzenia afektywnego (SAD), czyli depresji pojawiającej się w okresie zimowym związanej ze zmniejszonym działaniem promieni słonecznych.
Niedobór witaminy D możemy nazwać „cichą epidemią”. Większość z nas nie łączy swoich dolegliwości z niedoborem witaminy D.
Osłabienie mięśni i kości, krwawienia z dziąseł, zaczerwienienie, obrzęki, zwiększona wrażliwość na ból, osłabienie, zmęczenie i senność, problemy z trawieniem to tylko kilka oznak niedoboru witaminy D w organizmie. Najbardziej znanym objawem niedoboru witaminy D jest chorobą kości zwana krzywicą, która często dotyka dzieci.
Słoneczna witamina
Według naukowców ponad 90% dziennego zapotrzebowania na witaminę D jest syntetyzowane przez skórę. Jednak nie zawsze jest możliwe dostarczenie witaminy D z promieni słonecznych. Okres jesienno-zimowy, kolor naszej skóry czy indywidualne predyspozycje mogą wpłynąć na to, iż mamy niedobór tej witaminy. Wtedy musimy sięgnąć po suplementy. Wcześniej możemy zbadać poziom witaminy D we krwi i w przypadku wykrycia niedoboru skonsultować potrzebę jej suplementacji z lekarzem, a po kilku miesiącach wykonać ponownie test.
Nie bójmy się słońca!
Każdy z nas zastanawia się, w jaki sposób zadbać o odpowiedni poziom witaminy D? Odpowiedź jest prosta:
– „Przebywać na słońcu przynajmniej 30 minut dziennie, ograniczyć używanie kremów z filtrem, stosować je tylko przy dłuższych „kąpielach słonecznych”, a od jesieni suplementować witaminę D w dawce 2000-4000 j.” – zaleca lek. med. Joanna Patrzylas (Centrum Zdrowia Bioclinic).
Jak widać najlepszym sposobem dostarczenia do organizmu witaminy D i obniżenie ryzyka związaną z jej niedoborem chorób jest naturalne światło słoneczne. Niestety boimy się słońca. Nie namawiam, by całymi dniami opalać się na plaży, czasami wystarczy dłuższy spacer. Strach przed poparzeniem słonecznym powoduje, iż nakładamy na ciało grube warstwy kremów z filtrami. Są jednak naturalne metody chroniące przed szkodliwym działaniem promieni UV – dieta bogata w witaminy, minerały i zdrowe tłuszcze.
Witaminy C i E, najsilniejsze antyoksydanty zwane „witaminami młodości”, opóźniają proces starzenia, chronią tkanki przed różnymi uszkodzeniami i biorą czynny udział w ich odnowie. Witamina C pośredniczy w syntezie kolagenu w skórze, chroni przed promieniowaniem UVA i UVB oraz przed powstawaniem przebarwień. Ponadto podnosi odporność i działa przeciwzapalnie. Skórę ochroni także likopen obecny m.in. w pomidorach.
Boimy się promieni słonecznych, niestraszna zaś jest nam dieta bogata w tłuszcze, fast foody, chipsy, napoje typu coca-cola, słodycze oraz produkty wysoko przetworzone np. konserwy, sery żółte zawierające nadmierną ilość związków fosforowych niekorzystnie wpływających na syntezę witaminy D.
W jakich produktach znajdziemy witaminę D?
Duże ilości witaminy D3 znajdziemy tłustych rybach morskich, takich jak łosoś, makrela, śledź, pstrąg, miecznik, tuńczyk oraz olejach rybich (np. olej z wątroby dorsza). Mniejsze jej dawki zawiera mięso (np. wątróbka wieprzowa i cielęca), jaja i produkty mleczne, np. masło.
Witamina D2 występuje w drożdżach i grzybach: borowikach, boczniakach, shiitake, grzybkach mun. Witamina D podana doustnie wraz z pożywieniem wchłania się z przewodu pokarmowego w ponad 80%.
Witamina D w tabletce nie dla wszystkich
Suplementy powinny być przyjmowane w porozumieniu z lekarzem, gdyż długoterminowa suplementacja bardzo wysokich dawek witaminy D może doprowadzić do wzrostu stężenia wapnia we krwi niekorzystnie wpływającego na funkcjonowanie nerwów i mięśni. Osoby z hiperkalcemią (wysokim stężeniem wapnia), z chorobami nerek oraz przyjmujących leki (digoksyna czy inne nasercowe glikozydy) suplementację witaminą D powinny skonsultować z lekarzem.
Traktuj siebie i swoje zdrowie odpowiedzialnie. Nie stosuj nadmiernej ilości sztucznych suplementów, które mogą wpływać negatywnie na twój organizm. Skorzystaj z naszych profesjonalnych konsultacji on-line link zakupu znajdziesz TU
Sylwia Krupa i Magdalena Kopała
